Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) tarafından yayınlanan son raporlar, küresel sentetik uyuşturucu pazarında endişe verici bir artış olduğunu ortaya koyuyor. Metamfetamin, ekstazi ve sentetik opioidler gibi maddeler, üretim ve dağıtım kolaylıkları nedeniyle öne çıkıyor. Özellikle Kuzey Amerika ve Doğu/Güneydoğu Asya, küresel metamfetamin ele geçirmelerinin yaklaşık %80'ini oluştururken, organize suç grupları yapay zeka gibi teknolojileri kullanarak yeni sentetik bileşikler geliştiriyor ve kaçakçılık yöntemlerini çeşitlendiriyor.
Sentetik maddelerin ele geçirilme oranları, eroin ve kokain gibi geleneksel bitkisel uyuşturucuları geride bırakmış durumda. UNODC, özellikle eroinin 100 katı kadar güçlü olan fentanil ve analoglarının yaygınlaşmasının altını çiziyor. Fentanil, küçük dozlarda bile aşırı dozlara neden olabiliyor. 2017'de ABD'de fentanil kaynaklı yaklaşık 30.000 ölüm yaşanırken, bu rakamın giderek arttığı belirtiliyor. Raporda, sentetik uyuşturucu endüstrisinin hızlı büyümesinin insanlık için yıkıcı sonuçları olabilecek küresel bir halk sağlığı tehdidi oluşturduğu vurgulanıyor.
Uluslararası işbirliğinin güçlendirilmesi, yeni maddelerin erken tespiti ve halk sağlığı hizmetlerinin genişletilmesi, bu küresel zorlukla mücadelede kilit rol oynuyor. Afganistan'ın 2022'deki haşhaş ekimi yasağının ardından Avrupa'da yaşanabilecek eroin açığı, kullanıcıları sentetik alternatiflere yönlendirebilir. Kuzey Amerika'da sentetik opioid kaynaklı ölümler rekor seviyelerde seyrederken, Orta Doğu ve Afrika'da amfetamin tipi uyarıcıların üretimi, kaçakçılığı ve kullanımı artış gösteriyor.
Sentetik uyuşturucuların üretiminin kolaylığı ve maliyetinin düşüklüğü, organize suç gruplarına önemli bir avantaj sağlıyor. Bu durum, küresel çapta uyuşturucu kullanımını ve buna bağlı sağlık sorunlarını artırarak uluslararası toplum için ciddi bir tehdit oluşturmaya devam ediyor. Yapay zeka gibi teknolojilerin kullanımı, yeni sentetik bileşiklerin geliştirilmesinde ve dağıtım ağlarının optimize edilmesinde rol oynuyor, bu da mücadeleyi daha da karmaşık hale getiriyor.