Trong bối cảnh căng thẳng thương mại gia tăng do các biện pháp thuế quan đơn phương từ Hoa Kỳ, Trung Quốc và Brazil đã tăng cường quan hệ kinh tế song phương nhằm tìm kiếm sự ổn định và đối phó chung. Diễn biến này, diễn ra mạnh mẽ trong tháng 8 năm 2025, đánh dấu một bước ngoặt trong chiến lược định vị lại các mối quan hệ kinh tế toàn cầu của cả hai quốc gia.
Hoa Kỳ đã áp đặt mức thuế 50% đối với hàng hóa Brazil, bao gồm cà phê và thịt bò, có hiệu lực từ ngày 6 tháng 8 năm 2025. Quyết định này, được Tổng thống Trump đưa ra với lý do các chính sách và hành động của Brazil đe dọa an ninh quốc gia và kinh tế Mỹ, đã gây ra những tác động đáng kể. Xuất khẩu cà phê của Brazil sang Mỹ đã giảm tới 55,24% trong tháng 8, cho thấy sự suy giảm nghiêm trọng về khả năng cạnh tranh do chi phí tăng cao. Các nhà phân tích cảnh báo rằng mức thuế này khiến cà phê Brazil trở nên không khả thi về mặt thương mại tại thị trường Mỹ, có khả năng đẩy giá tiêu dùng lên cao hơn.
Trước tình hình này, Brazil đã chủ động tìm kiếm các thị trường thay thế và tăng cường hợp tác với Trung Quốc. Một cuộc điện đàm quan trọng giữa Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị và người đồng cấp Brazil Mauro Vieira vào cuối tháng 8 năm 2025 đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc củng cố lòng tin chiến lược và hợp tác giữa hai nước. Ông Vương Nghị khẳng định mối quan hệ Trung-Brazil đang ở giai đoạn tốt đẹp nhất trong lịch sử và bày tỏ mong muốn hợp tác chặt chẽ với Brazil để chống lại chủ nghĩa đơn phương và hành vi bắt nạt, bảo vệ lợi ích chính đáng của các nước đang phát triển.
Sự hợp tác kinh tế giữa hai nước đã được thúc đẩy mạnh mẽ từ tháng 5 năm 2025, khi Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva có chuyến thăm cấp nhà nước tới Trung Quốc. Chuyến thăm này đã mang lại 20 thỏa thuận hợp tác trên nhiều lĩnh vực, bao gồm thương mại, cơ sở hạ tầng, công nghệ và nông nghiệp. Một trong những thỏa thuận đáng chú ý là việc Trung Quốc phê duyệt nhập khẩu sản phẩm bã sấy khô từ hạt cải dầu (DDGS) của Brazil. Năm 2024, Trung Quốc nhập khẩu hơn 65 triệu USD DDG/DDGS, với Mỹ là nhà cung cấp gần như duy nhất, nhưng Brazil giờ đây đã trở thành một nhà cung cấp mới được cấp phép, giảm sự phụ thuộc của Trung Quốc vào Mỹ.
Diễn đàn Tuần hành BRICS lần thứ 17, được tổ chức tại Rio de Janeiro vào tháng 7 năm 2025, cũng là một minh chứng cho sự liên kết ngày càng tăng giữa các quốc gia thành viên. Hội nghị thượng đỉnh này tập trung vào việc thúc đẩy quản trị toàn cầu toàn diện và bền vững, đồng thời tái khẳng định cam kết chung đối với chủ nghĩa đa phương và cải cách hệ thống quản trị toàn cầu. Các cuộc thảo luận đã đề cập đến việc tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như tài chính, biến đổi khí hậu và công nghệ, cũng như vai trò của BRICS như một đối trọng với các khối kinh tế phương Tây.
Những diễn biến này cho thấy một sự dịch chuyển chiến lược trong quan hệ kinh tế quốc tế, khi Trung Quốc và Brazil cùng nhau xây dựng khả năng phục hồi kinh tế và đa dạng hóa các đối tác thương mại để ứng phó với các chính sách thương mại mang tính bảo hộ. Sự hợp tác sâu sắc này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho cả hai nước mà còn định hình lại các động lực thương mại toàn cầu trong một thế giới ngày càng phức tạp.