Kentleşmenin artması ve iklim değişikliğinin şiddetlenmesiyle birlikte, kentsel ısı adası (KİA) etkisini anlamak ve azaltmak, halk sağlığı, altyapı dayanıklılığı ve genel şehir yaşam kalitesi için kritik öneme sahiptir. Bu alandaki son araştırmalar, sadece ortalama sıcaklık farklarına odaklanmanın ötesine geçerek, ısı olaylarının sıklığını ve şiddetini belirleyen daha karmaşık dinamikleri aydınlatmaktadır.
2025 yılında Liao, Wang ve Liu tarafından yapılan çığır açıcı bir çalışma, ileri iklim modellerini kullanarak, kentsel ve kırsal alanlar arasındaki sıcaklık farklarının anlaşılmasında ortalama sıcaklık farklılıklarından ziyade sıcaklık değişkenliğinin önemli bir rol oynadığını göstermiştir. Çalışma, 'standartlaştırılmış ortalama KİA etkisi' adı verilen yeni bir metrik sunarak, kentsel ve kırsal bölgeler arasındaki sıcak gün sıklığı farklarının %94'üne kadarını açıklayabildiğini ortaya koymuştur. Bu metrik, kentsel ve kırsal ortalama sıcaklık farklarını, sıcaklık varyansını hesaba katarak normalize etmektedir.
Araştırma ayrıca, ısı olaylarının süresini belirleyen sıcaklık kalıcılığının önemini de vurgulamaktadır. Sıcaklık kalıcılığı, ardışık günler boyunca devam eden sıcaklık anomalileri olarak tanımlanır ve bu durum, ısı olaylarının etkisini daha da şiddetlendirebilir. Çalışmanın bulguları, hem belirgin standartlaştırılmış ortalama KİA etkisine hem de artan kalıcılığa sahip kentsel ortamların, uzun süreli sıcak hava dalgalarına karşı daha savunmasuz olduğunu göstermektedir. Bu durum, şehirlerin hem sürekli ısınma hem de artan termal değişkenlik tehdidiyle karşı karşıya olduğunu işaret etmektedir.
Bu bulgular, şehir planlamacıları ve politika yapıcılar için önemli çıkarımlar sunmaktadır. Geleneksel ısı uyarı sistemleri, değişkenlik ve kalıcılığı göz ardı ederek kentsel ısı risklerini hafife alabilir. Bu nedenle, ısı azaltma stratejilerinin sadece ortalama sıcaklıkları değil, aynı zamanda sıcaklık değişkenliğini ve olayların süresini de hedeflemesi gerekmektedir. Örneğin, yeşil çatılar, yansıtıcı yüzeyler ve daha fazla yeşil alan gibi uygulamalar, sadece sıcaklığı düşürmekle kalmaz, aynı zamanda sıcaklık dalgalanmalarını da yumuşatarak şehirlerin iklim değişikliğine karşı direncini artırabilir.
Bilim insanları, kentsel sıcaklık değişkenliği ve kalıcılığını yöneten mekanizmaların daha derinlemesine incelenmesi gerektiğini belirtmektedir. Bu tür çalışmalar, halk sağlığının korunması ve daha yaşanabilir kentsel alanlar oluşturulması için kritik öneme sahiptir. Kentsel ısı olaylarının anlaşılmasında bu yeni metriklerin ve yaklaşımların benimsenmesi, gelecekteki ısı risklerine karşı daha etkili önlemler alınmasını sağlayacaktır.